Τα ερείπια της ρωμαϊκής οικίας, ιδιαίτερα γνωστής για τα ψηφιδωτά της, βρίσκονται βόρεια και σε μικρή απόσταση από την  Οικία του Θησέα. Το τεράστιας έκτασης οικοδόμημα που φαίνεται ότι η έκτασή του ξεπερνούσε τα 2000τμ., χτίστηκε στα τέλη του 2ου. μ. Χ αι., πάνω στα απομεινάρια ελληνιστικού κτιρίου και καταστράφηκε με τους σεισμούς των αρχών του 4ου μ.Χ. αιώνα.

Τα δωμάτια της οικίας ξεπερνούσαν τα 40, εξυπηρετώντας διάφορες  χρήσεις όπως δείχνουν τα ανασκαφικά δεδομένα.  Αναπτύσσονταν συμμετρικά γύρω από μια κεντρική περίστυλη, υπαίθρια αυλή, το αίθριο (atrium), στο κέντρο του οποίου υπήρχε μια δεξαμενή για την απορροή των όμβριων υδάτων. Στα ανατολικά υπήρχαν υπνοδωμάτια, αποχωρητήρια και λουτρά με βοτσαλωτό δάπεδο, όπου εντοπίστηκε κι ένα μικρό αίθριο με περιστύλιο, στο κέντρο του οποίου υπήρχε δεξαμενή με ψάρια. Στη δυτική πτέρυγα μια μεγάλη ορθογώνια αίθουσα αποτελούσε τον κύριο χώρο υποδοχής και την τραπεζαρία της έπαυλης. Η αίθουσα αυτή πλαισιώνεται από μικρότερα δωμάτια σε χαμηλότερο επίπεδο από τα δωμάτια της ανατολικής πτέρυγας, με δάπεδα από πατημένη γη και ερμηνεύτηκαν ως χώροι παρασκευής φαγητού και εργαστήρια. Τα δωμάτια της νότιας και βόρειας στοάς του αίθριου ήταν κυρίως κοινόχρηστοι χώροι.

Η οικία αποτελούσε ένα πολυτελές οικοδόμημα με  τοιχογραφίες, από τις οποίες σώζονται μόνο σπαράγματα, καθώς και υψηλής τέχνης  μωσαϊκά.

Τα πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά δάπεδα βρίσκονται στο χώρο του κεντρικού περιστυλίου, καθώς και δυτικά από αυτό, στην αίθουσα υποδοχής (tablinum). Στον πρώτο χώρο, τα μωσαϊκά στους διαδρόμους γύρω από το περιστύλιο διατηρούνται σε εξαιρετική κατάσταση και εικονίζουν σκηνές κυνηγιού, εκτός από το δυτικό διάδρομο, όπου μυθολογικές σκηνές εκτυλίσσονται σε τέσσερα ορθογώνια πλαίσια. Μάλιστα, σε κάποια από αυτά είναι γραμμένα τα ονόματα των εικονιζόμενων μορφών. Δυτικότερα, στο tablinum έχει διασωθεί εντυπωσιακό μωσαϊκό, με το δυτικό μέρος κατεστραμμένο. Στο κέντρο του διατηρείται νατουραλιστική σκηνή σε ορθογώνιο πλαίσιο, το οποίο είναι διακοσμημένο με πλoχμούς. Βόρεια και νότια της σκηνής αυτής, ο χώρος καλύπτεται από επαναλαμβανόμενο μοτίβο με ασπίδες. Κατά μήκος της ανατολικής στενής πλευράς της αίθουσας υπάρχει σκηνή με το θρίαμβο του Διονύσου μέσα σε πλαίσιο με γεωμετρικό μοτίβο. O Διόνυσος καθισμένος σε άρμα ανάμεσα σε δυο μαινάδες, περιβάλλεται από σάτυρους, νύμφες και μουσικούς. Οι μορφές που σώζονται έξω από το πλαίσιο έχουν ταυτιστεί με τους Διόσκουρους Κάστορα και Πολυδεύκη. Από το μωσαϊκό αυτό πήρε το όνομά της και η οικία.

Η αρχαιολογική έρευνα δείχνει ότι εκτός από τα παραπάνω το κτίριο έφερε πολλά περισσότερα ψηφιδωτά, τα οποία όμως έχουν βρεθεί πολύ αποσπασματικά.

Οι ανασκαφές στο χώρο έφεραν επίσης στο φως πολυάριθμα κινητά ευρήματα, μεταξύ των οποίων ένα θησαυρό κρυμμένο σε αμφορέα όψιμης ελληνιστικής περιόδου. Προέρχεται από την αρχαιότερη φάση του κτιρίου και περιλαμβάνει 2,484 αργυρά πτολεμαϊκά τετράδραχμα και είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός  που έχει εντοπιστεί σε ανασκαφές στην Κύπρο. Τα νομίσματα χρονολογούνται από το 204 έως το 88π.Χ.

Κατεβάστε τη βιβλιογραφία εδώ.