Ναός Χρυσοπολίτισσας – Αγ. Κυριακής – Στήλη Απ. Παύλου

Περιγραφή

Ο Ναός της Χρυσοπολίτισσας, αποτελεί μια από τις αρχαιότερες και μεγαλύτερες βασιλικές της Κύπρου. Οικοδομήθηκε τον 4ο αι. στον τύπο της επτάκλιτης βασιλικής και εικάζεται ότι αποτέλεσε τον επισκοπικό ναό της Πάφου  έως τον 7ο αιώνα. Το κτίριο αυτό υπέστη πολλές μετατροπές στο πέρασμα των αιώνων, από τις οποίες αναφέρεται εδώ η ανακαίνισή του τον 6ο αι., όταν ο ναός έγινε πεντάκλιτος.

Αναφορικά με τα αρχιτεκτονικά του στοιχεία, έχει τραπεζοειδή ακανόνιστη κάτοψη. Στα δυτικά φέρει νάρθηκα και τετράστωο αίθριο, όπου υπήρχε κυκλική φιάλη και αναβρυτήριο. Στα ανατολικά οι τοίχοι από τα τρία κεντρικά κλίτη καταλήγουν σε αψίδες, οι οποίες είναι ημικυκλικές εσωτερικά και εξωτερικά πολυγωνικές. Εσωτερικά τα κλίτη ήταν χωρισμένα με δωδεκάστηλες κιονοστοιχίες, όπου παρατηρούνται αρχιτεκτονικά μέλη από αρχαιότερα κτίρια. Στο ανατολικό τμήμα μια δεύτερη, σπάνια εσωτερική αψίδα μπροστά από την αψίδα του ιερού έχει οδηγήσει στην υπόθεση ότι ο ναός αποτελούσε Βασιλική -Μαρτύριο.

Η βασιλική έφερε πλούσιο διάκοσμο με τοιχογραφίες και ψηφιδωτά, από τον οποίο σώζονται καλύτερα τα μωσαϊκά δάπεδα. Τα τελευταία χρονολογούνται στα τέλη 4ου με αρχές 5ου αι., βάση της τυπολογίας τους, παρουσιάζοντας ομοιότητες με μωσαϊκά του Λιβάνου της ίδια περιόδου. Τα περισσότερα περιλαμβάνουν γεωμετρικά επαναλαμβανόμενα μοτίβα με αλληλένδετους κύκλους, μέσα στους οποίους εικονίζονται κάνθαροι, φύλλα αμπέλου και σταυροί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ψηφιδωτά με αλληγορικές εικόνες από την Καινή Διαθήκη και τους Ψαλμούς, οι οποίες χρησιμοποιούν παγανιστικά εικονογραφικά πρότυπα. Αν και αποφεύγονται οι ανθρώπινες μορφές, αποτελούν τις μοναδικές αναπαραστάσεις σε δάπεδο την πρώιμη αυτή περίοδο στην Κύπρο.

Η εκκλησία που βλέπουμε σήμερα πάνω από τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής αποτελεί ένα μικρότερων διαστάσεων κτίριο του 14ου αιώνα. Η κάτοψή της σχηματίζει ελεύθερο σταυρό με τις κεραίες του να στεγάζονται με καμάρες, ενώ στο σημείο που τέμνονται υψώνεται τρούλος με πολυγωνικό ψηλό τύμπανο. Ο ναός είναι αφιερωμένος  στην Αγία Κυριακή και έχει παραχωρηθεί στην Αγγλικανική εκκλησία.

Στο προαύλιο της ίδιας  εκκλησίας βρίσκεται και η περίφημη στήλη του Απ. Παύλου, η οποία αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών κάθε χρόνο. Εδώ, σύμφωνα με την παράδοση ο ιδρυτής του χριστιανισμού της Κύπρου, κατά την επίσκεψη του στην πόλη το 45 μ.Χ., δέθηκε και μαστιγώθηκε από Ρωμαίους στρατιώτες για παραδειγματισμό με 39 ραπίσματα, προτού ο Ρωμαίος κυβερνήτης του νησιού,  Σέργιος Παύλος ασπαστεί τον Χριστιανισμό.

Κατεβάστε τη βιβλιογραφία εδώ.

Λεπτομέρειες

Κατηγορία: Εκκλησίες - Μονές - Κατακόμβες


Φωτογραφίες

Μετάβαση στο περιεχόμενο